Արփենիկ Վարդանյանը Արմավիրի մարզի Փարաքար համայնքի Արևաշատ բնակավայրի վարչական ղեկավարն է: ՏԻՄ ոլորտում գործունեությունն սկսել է 13 տարի առաջ որպես առաջին կարգի մասնագետ, ապա՝ աշխատակազմի քարտուղար:
«Երբ առաջին անգամ համայնքապետարան մտա, շատ մտավախություններ ունեի: Մտածում էի՝ հանկարծ այնպիսի սխալ թույլ չտամ, որի պատճառով կտուժի համայնքը»,- հիշում է Արփենիկը:
«Հայրս առաջինն էր, որ խորհուրդ տվեց ուժերս փորձել տեղական ինքնակառավարման ոլորտում: Իսկ արդեն 2021-ի դեկտեմբերի 5-ի ՏԻՄ ընտրություններից առաջ նաև համայնքի բնակիչներն էին հորդորում՝ ինչո՞ւ չես մասնակցում ընտրություններին, ինչո՞ւ չես մտնում քաղաքականություն: Երկմտությունները մի կողմ դնելու ու քաղաքական ուժերից մեկի առաջարկն ընդունելու հարցում կրկին հայրս քաջալերեց։ Ասաց՝ արի փորձի, քո մոտ հաստատ կստացվի»,- ասում է Արփենիկը։
Պատմում է, որ 44-օրյա պատերազմից հետո անցկացվող առաջին ՏԻՄ ընտրությունների քարոզարշավը դժվարություններով լի է եղել:
«Պատերազմից հետո մարդիկ հիասթափված ու անտարբեր էին դարձել: Անվստահություն կար ամեն ինչի ու բոլորի նկատմամբ, շատ դժվար էր այդ պայմաններում քարոզարշավ անցկացնելը: Դեպքեր են եղել, երբ մեր առաջ ուղղակի փակել են դուռը՝ չցանկանալով մեզ լսել»,- հիշում է Արփենիկը, որին հենց այդ ընտրություններից հետո վստահվեց Արևաշատ բնակավայրի վարչական ղեկավարի պաշտոնը:
Երկուսուկես տարի ղեկավար պաշտոնն զբաղեցնող Արփենիկ Վարդանյանը նկատում է՝ ժամանակի ընթացքում բնակիչներն աստիճանաբար հարմարվել են այն մտքի հետ, որ կինը ևս կարող է հաջողությամբ ղեկավարել:
«Համայնքում կան ընտանիքներ, որտեղ հայրիշխանական կարծրատիպերով պայմանավորված՝ որոշումների կայացման մենաշնորհը պատկանում է տղամարդուն: Սակայն մյուս կողմից՝ կանայք ավելի հաճախ ու ավելի հեշտությամբ են ինձ դիմում՝ հաշվի առնելով հենց կին լինելու հանգամանքը: Նրանք չեն կաշկանդվում, անհարմար չեն զգում: Գիտեն, որ որպես կին սրտացավորեն կլսեմ ու կարձագանքեմ իրենց հուզող խնդիրներին...»- ասում է Արփենիկը:
Քաղաքական գործընթացներում ներգրավվելու հարցում կարևոր դերակատարում է ունեցել նաև նրա գործուն մասնակցությունը միջազգային կազմակերպությունների կողմից իրականացվող կանանց առաջնորդության ծրագրերին:
Դրանցից առաջինը 2020-ին Միացյալ Թագավորության Լավ կառավարման հիմնադրամի և ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի կողմից իրականացվող «Կանայք քաղաքականության մեջ» ծրագիրն էր, որի շրջանակներում վերապատրաստված կին առաջնորդները պետք է իրենց համայնքներում եռամսյա դասընթացներ անցկացնեին՝ ուղղված կանանց առաջխաղացման ու մասնակցության խթանմանը։
«Բավականին դժվարությամբ հնարավոր դարձավ կյանքի կոչել այդ գաղափարն ու ապահովել կանանց մասնակցությունը դասընթացներին: Դեպքեր են եղել, որ կանանց խնդրանքով զանգահարել եմ նրանց ընտանիքի անդամներին՝ բանակցելու, խնդրելու, համոզելու, որ իրենց կնոջը կամ երիտասարդ աղջիկներին թույլ տան գալ, մասնակցել ծրագրին»,- պատմում է Արփենիկը:
Հենց այդ դասընթացների արդյունքում է նա հասկացել, թե որքան կարևոր է կանանց ակտիվացնելու համար օրինակ ծառայել նրանց։
Կանանց առաջնորդությունը խթանող ծրագրերի արդյունքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու հմտություններն աչքի տակ ունենալով՝ նա այսօր փորձում է սատարել բոլոր այն կանանց, որոնք ունեն իր աջակցության կարիքը:
«Կանանց փոխաջակցությունը շատ մեծ նշանակություն ունի արդյունքի հասնելու համար: Եվ դա հավասարաչափ կարևոր է թե՛ նրանց համար, ովքեր առաջ են գնում այդ օգնության շնորհիվ, թե՛ նրանց՝ ովքեր օգնում են»,- ասում է նա:
Բազմաթիվ դժվարություններ հաղթահարած կինը վստահ է՝ կանանց փոխաջակցության ապահովման պարագայում նրանք ավելի ներկայացված ու ներգրավված կլինեն պատասխանատու պաշտոններում, ինչը հնարավորություն կտա ավելի լիարժեք օգտագործել կանանց ներուժը երկրի զարգացման ու կայացման ամենատարբեր ոլորտներում:
«Տղամարդիկ դժվարությամբ են զիջում իրենց դիրքերը, պատճառաբանելով, թե կինը թույլ սեռի ներկայացուցիչ է ու չի կարող հաղթահարել առկա մարտահրավերները: Ես չեմ կիսում այդ տեսակետը: Կարծում եմ, կանայք կարողանում են լավագույն լուծումներ գտնել ցանկացած, այդ թվում՝ ճգնաժամային իրավիճակներում»,- ասում է Արփենիկն ու վերհիշում օրերը, երբ ճգնաժամային ծանր իրավիճակում թիկունքային աջակցության աշխատանքների մեծ մասը կանայք կամովին վերցրել էին իրենց ուսերին:
Այսօր, երբ շարունակ ավելանում է կանանց դերակատարման անհրաժեշտությունը ամենատարբեր օղակներում, Արփենիկը խորհուրդ է տալիս՝ չերկմտել:
«Փորձեք ձեր ուժերը, եթե ձեզ տեսնում եք այդ ոլորտում, բայց և պատրաստ եղեք ներդնելու ձեր ողջ ներուժը, ուշադրությունը, ժամանակը, ջանքերը և դիմակայելու բազմաթիվ դժվարությունների, որովհետև ձեռքբերումների հետ մեկտեղ մեծ է նաև վրիպելու ու սխալվելու հավանականությունը»,- ասում է նա ու փոխանցում կյանքում ստացած իր լավագույն դասը՝ չկորցնել սեփական «ես»-ն ու բարձր չդասել անձնական շահը հանրային շահից:
Գայանե Սարգսյան