Medicatieveiligheid update 2024 Presentatie van de bouwstenen

Bewustwording en proactief handelen zijn essentieel in het verminderen of voorkomen van medicatiefouten en -incidenten. Dit vraagt een scherpe kijk op de risico’s van medicatie en de behoeften van cliënten, het handelen binnen je eigen verantwoordelijkheid en het aanspreken van collega’s wanneer de medicatieveiligheid in het geding komt. Het onderwerp ‘Medicatieveiligheid’ richt zich dan ook op het waarborgen van de veiligheid wanneer je werkt met medicatie in de breedste zin van het woord.

Het doel van deze update was het actualiseren van de inhoud en het herstructureren van de bouwstenen. De belangrijkste basiskennis is samengebracht in een algemene introductie. Ook is alle casuïstiek gebundeld.

Doel

Na het volgen van de bouwstenen uit dit leertraject weten zorgprofessionals onder andere wat veilig handelen met medicatie betekent, welke risico's er kunnen spelen en wat te doen in het geval van een medicijnincident.

Daarnaast raken ze bekend met de verschillende categorieën medicatie en onderzoeken ze het medicatiebeleid binnen hun eigen organisatie.

Een overzicht van de bouwstenen

Het leertraject bestaat nu uit 10 bouwstenen:

  • Inleiding
  • Introductie Medicatieveiligheid
  • Casuïstiek
  • Praktijkopdracht - Jouw medicatiebeleid
  • Praktijkopdracht - Wat gebeurt er op de werkvloer?
  • Reflectieopdracht - Intervisie
  • Reflectieopdracht - Samen onderzoeken
  • Handvatten
  • Toets
  • Naslag

Introductie Medicatieveiligheid

In de introductiebouwsteen komt basisinformatie aan bod over medicatieveiligheid. Er is aandacht voor het herkennen van medicatierisico's, hoe een zorgprofessional handelt in het geval van een medicijnincident, het herkennen van bijwerkingen en wat het medicatiebeleid is.

Daarnaast komt aan bod:

  • Hoe werk je met BEM-codes?
  • Welke verantwoordelijkheden heeft de zorgprofessional binnen de medicatieveiligheid?
  • Met welke wetten heb je te maken?

De introductie is een nieuwe bouwsteen waarin de theorie uit de casuïstiek en de bouwsteen 'De speeltafel' uit het oude leertraject gecombineerd worden met nieuwe informatie uit de handreiking 'Medicatieveiligheid Gehandicaptenzorg' van VGN.

Casuïstiek

Deze bouwsteen bevat een verzameling van casuïstiek rondom het thema ‘medicatieveiligheid’. Twee grote casussen gaan in op onderwerpen als het herkennen van signalen, omgaan met cliënten die medicatie weigeren en hoe je het contact met de arts voert. Deze casussen zijn aangevuld met een serie van kortere scenario’s waarbij je telkens een inschatting maakt van hoe je hierop zou reageren.

De casuïstiek bevat de inhoud van de bouwstenen "Casuïstiek Annelot", "Casuïstiek Marcus" en "Wat werkt bij wie?" uit het oude traject. De inhoud is geactualiseerd.

De vormgeving en de inhoud van deze bouwsteen zijn voor deze update aangescherpt ten opzichte van het oude leertraject.

Praktijkopdracht - Jouw medicatiebeleid

In deze opdracht ga je op zoek naar het medicatiebeleid binnen jouw organisatie. Volg de stappen en beantwoord de vragen. Wat zijn de afspraken, welke protocollen zijn van kracht en wat is hierin jouw rol?

Praktijkopdracht - Wat gebeurt er op de werkvloer?

In deze opdracht ga je oefenen met feedback geven aan en in gesprek gaan met collega’s wanneer je signaleert dat de medicatieveiligheid in gevaar is (geweest). Speel het rollenspel en observeer en bespreek wat er gebeurt en/of anders kan.

Reflectieopdracht – Intervisie

In deze reflectieopdracht ga je jouw intervisievraagstuk op het gebied van medicatieveiligheid inbrengen. Hierin onderzoek je hoe jij reageert in situaties, hoe je zou willen reageren en wat jij daarvoor nodig hebt in of van het team.

Reflectieopdracht - Samen onderzoeken

‘Samen onderzoeken’ betekent delen wat je ziet, denkt en weet, en leren van elkaar. Ga met collega’s aan de slag door medicijnincidenten uit de praktijk te onderzoeken. Beantwoord de vragen en maak samen een actieplan. Hoe willen jullie dat het voortaan moet gaan en hoe zorgen jullie ervoor dat dit gebeurt?

Handvatten

Drie handvatten geven een overzicht van de verschillende BEM-codes, het stappenplan voor het handelen bij medicijnincidenten en een checklist voor soepele communicatie met een arts.

Toets

Het leertraject kan worden afgesloten met een toets. De toetsvragen zijn voor de update opnieuw beoordeeld en geactualiseerd. Na het behalen van de toets kan de deelnemer een bewijs van deelname downloaden.

Dankwoord

We hebben voor deze update intensief samengewerkt met VGN academie.

Dit leertraject is ontwikkeld door Goudvisie in opdracht van de VGN academie. Het leertraject is in 2024 geüpdatet door BLEND leren.