MAE'R ADNODD HWN YN DANGOS SUT MAE'R SGILIAU SYDD EU HANGEN I GYRRAEDD SAFON UCHEL YN CAEL EU DATBLYGU'N RADDOL O GAM UN HYD AT GAM CYNNYDD PUMP. DEFNYDDIWCH HYN WRTH GYNLLUNIO GWEITHGAREDDAU I SICRHAU BOD CYNNYDD MEWN SGILIAU A HER BRIODOL YN GANOLOG I UNRHYW DASG.
Mae meddalwedd prosesu geiriau yn galluogi defnyddwyr i fewnbynnu, golygu a fformatio testun. Mae'n darparu offer ar gyfer tasgau fel teipio, copïo, dileu, a fformatio. Mae proseswyr geiriau cyffredin yn cynnwys Microsoft Word, Google Docs, a Pages. Mae proseswyr geiriau yn galluogi dysgwyr ac athrawon i ysgrifennu a golygu dogfennau yn fwy effeithlon. Gallant adolygu a gwella eu gwaith yn hawdd heb ddechrau o'r dechrau. Gyda chydamseru cwmwl, gall pobl ym mhedwar ban byd gydweithio ar ddogfennau mewn amser real. Mae hyn yn meithrin gwaith tîm ac yn cyfoethogi profiadau dysgu. Mae gan offer prosesu geiriau ystod o nodweddion hygyrchedd sy'n gallu cynnwys gwahanol arddulliau dysgu megis testun-i-leferydd, gwirio sillafu a dewisiadau fformatio. Mae hyfedredd mewn prosesu geiriau yn hanfodol ar gyfer gyrfaoedd yn y dyfodol gan y bydd y sgiliau hyn yn cael eu defnyddio yn y gweithle a thu hwnt.
Awgrym da
Llwybrau byr bysellfwrdd
Addysgu llwybrau byr bysellfwrdd cyffredin i fyfyrwyr lle bo'n briodol i hybu effeithlonrwydd.
Fformatio hanfodion
Ymdrin ag offer fformatio hanfodol fel arddulliau ffont, aliniad a phwyntiau bwled.
Trefnu eich dogfennau!
Pwysleisio pwysigrwydd creu ffolderi, enwi ffeiliau yn rhesymegol a defnyddio strwythur ffeiliau cyson.
Sgiliau teipio
Er mwyn sicrhau bod dysgwyr yn gallu llywio bysellfwrdd, sicrhewch fod y sgiliau hyn yn cael eu haddysgu'n gynnar! Cyflwyno bysellfyrddau wrth gyflwyno seiniau mewn sesiynau ffoneg fel bod dysgwyr yn gwneud y cysylltiad rhwng dweud, darllen, ysgrifennu, a theipio seiniau a llythrennau.
Defnyddio'r offeryn cywir ar gyfer y swydd!
Gwneud yn siŵr eich bod yn defnyddio'r offeryn cywir ar gyfer creu gwahanol arddulliau o ddogfennau. Fel enghraifft, ystyriwch ai Word/Docs yw’r lle gorau ar gyfer creu ffeithluniau neu a fyddai hyn yn well yn rhywle arall?
DYMA RAI APIAU A MEDDALWEDD Y GALLWCH EU DEFNYDDIO I DDATBLYGU SGILIAU CREU MINECRAFT. DETHOLIAD BACH YW'R RHAIN - MAE LLAWER MWY AR GAEL. MAE'N HANFODOL EICH BOD YN DEWIS YR APIAU A MEDDALWEDD SYN ADDAS I'R DYSGWYR A BOD POB DYSGWR YN PROFI YSTOD OR CYMWYSIADAU HYN WRTH IDDYNT GYMHWYSO A DATBLYGU EU SGILIAU DIGIDOL.
CC1 - Teipio sylfaenol
Sut olwg sydd ar dda?
Ar y cam hwn, dylai dysgwyr ddechrau dod yn gyfarwydd â threfn y bysellfwrdd a dechrau dod o hyd i lythrennau a seiniau cyfarwydd i ffurfio brawddegau syml am bynciau sydd o ddiddordeb iddynt. Lle mae teipio yn her, dylai dysgwyr wneud defnydd o nodweddion lleferydd-i-destun (Saesneg yn unig) i ffurfio brawddegau. O hyn, gall dysgwyr wneud dewisiadau syml am faint, lliw ac arddull eu ffont yn yr offeryn prosesu geiriau a ddewiswyd.
How about...
- Ysgrifennu brawddeg syml amdanyn nhw eu hunain neu eu teulu.
- Ysgrifennu brawddegau syml sy'n cefnogi ailadrodd chwedl neu stori gyfarwydd.
Rhoi delwedd i'r dysgwyr ysgrifennu brawddeg syml amdani fel llun o anifail neu wrthrych cyfarwydd.
Ymarfer teipio'r wyddor mewn trefn. Mae hyn yn atgyfnerthu adnabyddiaeth llythrennau/sain a chynefindra bysellfwrdd.
Sgiliau
Sgiliau bysellfwrdd
Mae dysgwyr yn deall lleoliadau llythrennau a rhifau ar y bysellfwrdd a gallant ddechrau teipio llythrennau a rhifau. Mae dysgwyr yn adnabod ac yn defnyddio atalnodau llawn, y bylchwr a bysellau shifft ar gyfer prif lythrennau.
Lleferydd i Destun
Gall dysgwyr leoli'r eicon lleferydd i destun (arddywediad) mewn rhaglenni penodol a defnyddio hwn i gyfansoddi brawddegau syml.
Banciau geiriau
Gan ddefnyddio banciau geiriau mewn rhaglenni penodol, gall dysgwyr wrando ar eiriau a mewnbynnu'r geiriau cywir i'w brawddegau.
Cadw a storio
Dechreuwch gadw gwaith gan ddefnyddio'r eicon cadw ar raglenni syml.
Fformatio
Gall dysgwyr wneud dewisiadau syml am faint, lliw ac arddull y ffont.
CC2 - Dogfennau syml
Sut olwg sydd ar dda?
Mae dysgwyr bellach yn dechrau teipio gyda hyd cynyddol, gan ddefnyddio nodweddion ychwanegol yn eu hysgrifennu fel prif lythrennau ac atalnodau llawn. Gallant lywio o amgylch y ddogfen gan ddefnyddio'r llygoden/trackpad a bysellau cyfeiriadol ar y bysellfwrdd. Gallant wneud dewisiadau ynglŷn â sut maent yn cyflwyno eu testun trwy ystyried maint testun, ffontiau a lliwiau. Bydd dysgwyr nawr yn ychwanegu delweddau at eu dogfennau ac yn eu symud i adrannau penodol. Dylent nawr enwi eu dogfen yn briodol a'i chadw yn y ffeiliau.
Beth am…
- Creu straeon syml o fewn meddalwedd prosesu geiriau, gan eu hannog i ychwanegu delweddau neu ddefnyddio dewisiadau fformatio sylfaenol fel print trwm neu italig.
- Gwneud ymchwil syml trwy gopïo a gludo o un ffynhonnell i'r llall ac yna golygu'r testun gan ddefnyddio'r nodweddion fformatio ar gyfer ffont, lliw a maint.
Ymarfer golygu dogfennau trwy roi testun enghreifftiol i ddysgwyr sydd â gwallau syml.
Sgiliau
Sgiliau bysellfwrdd
Nodi a defnyddio caps lock, allwedd shifft, botwm yn ôl/dileu, cadarnhau/dychwelyd a bylchwr. Gall dysgwyr hefyd wahaniaethu rhwng defnyddio caps lock a'r allwedd shifft ar gyfer prif lythrennau.
Llywio
Gall dysgwyr ddefnyddio'r bysellau saeth a bar sgrolio i symud o gwmpas testun. Gallant ddefnyddio bysellau diwedd a chartref i symud i ddechrau a diwedd llinellau.
Llygoden / Track Pad
Deallant y syniad o bwynt mewnosod (safle'r cyrchwr) a gallant ddefnyddio'r llygoden i leoli'r cyrchwr ar bwynt arbennig mewn darn o destun i fewnbynnu neu ddileu testun ar y pwynt hwnnw. Gallant lusgo a gollwng gwrthrychau gyda chywirdeb cynyddol.
Fformatio
Gall dysgwyr amlygu testun i newid maint y testun, arddull y ffont a'r lliw.
Golygu
Defnyddio torri, copïo a gludo i olygu dogfen.
Mewnosod deunydd amlgyfrwng
Mae dysgwyr yn dechrau mewnosod gwrthrych, siâp neu lun i offeryn prosesu geiriau syml o'r camera, gwefan neu ffeil.
Cadw a storio
Gall dysgwyr gadw gwaith yn lleol ac, yn y cwmwl, dewis enw ffeil priodol.
CC3 - Soffistigeiddrwydd cynyddol
Sut olwg sydd ar dda?
Gall dysgwyr nawr wneud dewisiadau am gynllun eu dogfennau, gan gynnwys defnyddio ymylon a chyfeiriadau ac aliniad testun priodol. Maent yn dod yn fwy effeithlon wrth brosesu geiriau gan ddefnyddio ystod o lwybrau byr bysellfwrdd. Daw'r defnydd o ddeunyddiau amlgyfrwng yn fwy soffistigedig trwy olygu delweddau a fewnosodwyd, creu tablau ar gyfer cynnwys, a darparu hyperddolenni i ddogfennau neu ffynonellau eraill. Mae dysgwyr yn gweithio'n gyfforddus mewn amgylchedd cydweithredol, gan rannu dogfennau â'i gilydd a gweithio arnynt mewn amser real.
Beth am…
- Creu cylchlythyr sy'n rhannu diweddariadau am ysgol a bywyd ysgol gan sicrhau bod y testun wedi'i alinio'n briodol neu'n cael ei gynnwys o fewn colofnau'r testun.
- Creu neu ysgrifennu sgriptiau radio gyda fformatio priodol drwyddi draw.
Gallai ysgrifennu stori ar y cyd annog dysgwyr i gyfrannu at baragraffau gwahanol, awgrymu gwelliannau a meithrin diwylliant o gydweithio.
Sgiliau
Gosodiad
Defnyddio gosodiadau tudalen i osod maint papur, ymylon a chyfeiriadau (portread neu dirlun), gan ychwanegu colofnau ynghyd â newid y cynllun gan ddefnyddio canoli, alinio, ac unioni lle bo'n briodol.
Gorchmynion bysellfwrdd
Defnyddio torri (ctrl+x), copïo (ctrl+c), pastio (ctrl+v) a dewis popeth (ctrl+a) i olygu dogfen. Defnyddio print trwm (ctrl+b), italig (ctrl+i), tanlinellu (ctrl+u) i fformatio ffontiau o fewn y ddogfen.
Paragraffu
Defnyddio nodweddion bwled a rhifo wrth greu rhestrau, mewnoli rhestrau bwled lle bo'n briodol.
Mewnosod deunyddiau amlgyfrwng
Mewnosod delweddau, eiconau a siapiau i'r ddogfen a defnyddio deunydd lapio geiriau i newid effeithiau lapio delwedd. Tocio ac ail-feintio delweddau a gosod masgiau i newid eu siâp. Dechrau ychwanegu tablau at y ddogfen i gynnwys y cynnwys a'r wybodaeth. Ychwanegu hyperddolenni i ffynonellau neu ddogfennau allanol.
Cydweithrediad
Creu dogfen yn y cwmwl a gwahodd partner i gydweithio ar yr un pryd. Ehangu ar hyn i rannu gyda sawl partner i gydweithio ar adegau gwahanol.
Sillafu a gramadeg
Dechrau defnyddio gwiriwr sillafu i wirio sillafu ac ychwanegu geiriau at yr offeryn pan fyddwch yn hyderus o gywirdeb. Defnyddio'r nodwedd thesawrws i gefnogi datblygiad iaith.
CC4 - Dogfennaeth broffesiynol
Sut olwg sydd ar dda?
Mae dysgwyr yn creu dogfennaeth broffesiynol yr olwg gan ddefnyddio'r ystod o nodweddion dylunio o fewn offer prosesu geiriau. Maent yn dechrau ystyried creu gwahanol adrannau ar gyfer y ddogfen sy'n cefnogi llywio. Amlygir yr adrannau hyn trwy wahanol arddulliau ar gyfer teitlau a phenawdau. Mae dysgwyr yn hynod effeithlon wrth ddefnyddio offer prosesu geiriau trwy ddefnyddio ystod o lwybrau byr bysellfwrdd a gallant fewnbynnu ystod eang o ddeunyddiau amlgyfrwng digidol i ddogfen. Defnyddiant nodweddion golygydd i sicrhau bod sillafu, gramadeg a mireinio eu dogfennau yn creu gorffeniad proffesiynol i'w gwaith.
Beth am…
- Adrodd straeon digidol trwy ddefnyddio delweddau, penawdau a fformatio i greu straeon sy'n apelio yn weledol.
- Creu adroddiadau ymchwil ar ystod o bynciau, gan gynnwys cyfeiriadau at y ffynonellau y casglwyd yr wybodaeth ohonynt.
Cymryd ddata a ddarparwyd o feddalwedd arall a chyflwyno hwn mewn adroddiad sy'n apelio'n weledol i eraill.
Sgiliau
Fformatio
Dechrau defnyddio nodweddion uwch ar gyfer adnabod teitlau, penawdau ac is-deitlau trwy gydol y ddogfen, gan ddefnyddio ffontiau a meintiau priodol ar gyfer pob un. Ychwanegu penawdau, troedynnau, a rhifau tudalennau at y ddogfen i gefnogi llywio.
Gorchmynion bysellfwrdd
Defnyddio Darganfod (ctrl+f) i ddod o hyd i eiriau ar dudalen a Darganfod ac Amnewid (ctrl+h) i ddarganfod a disodli geiriau. Dadwneud (ctrl+z) ac ail-wneud (ctrl+y) gweithredoedd o'r tu mewn i'r ddogfen. Fformatio testun ar y dudalen gan ddefnyddio aliniad chwith (ctrl+l), aliniad canol (ctrl+e), aliniad dde (ctrl+r) a chyfiawnhau (ctrl+j).
Paragraffu
Ystyried defnyddio bylchau rhwng llinellau ac ychwanegu bylchau cyn ac ar ôl paragraffau.
Mewnosod deunyddiau amlgyfrwng
Mewnosod delweddau i'r ddogfen, gan ddarparu testun amgen lle bo angen a chyfeirio at ffynhonnell y ddelwedd.
Cydweithrediad
Deall a chyfrif diwygiadau a wneir mewn dogfen cwmwl, gan ddefnyddio hanes fersiynau i adfer fersiynau hŷn lle bo angen. Awgrymu newidiadau i gydweithwyr gan ddefnyddio'r opsiynau newid trac o fewn rhaglenni.
Sillafu a gramadeg
Defnyddio'r nodweddion 'Golygydd' o fewn rhaglenni i wirio sillafu, gramadeg a mireinio megis eglurder a ffurfioldeb i wella eu hysgrifennu.
CC5 - Nodweddion prosesu uwch
Sut olwg sydd ar dda?
Mae dysgwyr ar y cam hwn yn hyderus wrth ddefnyddio offer prosesu geiriau a gallant nawr ddechrau defnyddio nodweddion mwy datblygedig a fydd yn cefnogi cymhwyso i astudiaethau pellach neu fyd gwaith. Maent yn ystyried y defnydd o ddyfrnodau wrth greu dogfennaeth sensitif ac yn defnyddio'r nodweddion cyfeirio adeiledig i amlygu ffynhonnell yr wybodaeth y maent wedi'i chanfod.
Beth am…
- Ysgrifennu llythyr cais i goleg / prifysgol / gweithle.
- Cyflwyno gwaith cwrs mewn modd deniadol yn weledol sy'n hygyrch i bawb.
Sgiliau
Fformatio
Dechrau defnyddio nodweddion fel tudalen glawr, tudalen wag a thoriadau tudalennau i greu adrannau penodol ar gyfer eich dogfennau.
Gorchmynion bysellfwrdd
Mewnosod hypergyswllt (ctrl+k), toriad tudalen (ctrl+enter) a chymhwyso rhestr fwled (ctrl+shifft+l) i'r ddogfen.
Mewnosod dyfrnodau
Ychwanegu dyfrnod at gefndir y ddogfen i greu cyfrinachedd neu ymwadiad.
Hygyrchedd
Defnyddio gwirwyr hygyrchedd i sicrhau bod pawb sydd angen ei defnyddio yn gallu darllen a chael mynediad at y ddogfen.
Cyfeirio
Ychwanegu tabl cynnwys, troednodiadau, dyfyniadau a chapsiynau lle bo'n briodol drwy gydol y ddogfen.